چرا شير طعم‌دار؟

نگاهي به آثار مثبت مصرف شيرهاي طعم دار در كودكان و نوجوانان

شير، مواد مغذي مورد نياز براي رشد نظير پروتئين، ريبوفلاوين و ويتامين 12B و از همه مهم‌تر کلسيم را تامين مي‌کند و هنگامي که سن کودک به 12 ماهگي مي‌رسد، مي‌تواند به عنوان يک نوشيدني مناسب وارد برنامه غذايي شده و تا آخر عمر حداقل يك ليوان شير در روز، به مصرف برسد.

اهميت تغيير عادت

قسمتي از تلاش‌ها در زمينه آموزش تغذيه به کودکان، به آموزش کنترل وعده‌هاي غذايي اختصاص دارد زيرا محققان معتقدند که وعده غذايي نامناسب در همه‌گيري چاقي دخيل است. از اين رو، در دستورالعمل‌هاي مربوط به تغذيه كودكان در مراكز جمعي مانند مهدهاي كودك و مدرسه‌ها تاکيد بر کاهش اندازه وعده غذا و به خصوص ميزان انرژي غذاهايي است كه موجب چاقي مي‌شوند همچون شيريني‌ها. به همين دليل، توجه به آن دسته از مواد غذايي كه سالم‌تر هستند، بيشتر شده و شير از جمله اين مواد غذايي است. مطالعات انجام گرفته نشان داده‌اند که مصرف شير در کودکي و نوجواني تاثير مثبتي بر دست‌يابي به حداکثر حجم استخوان پيش از پايان دوره رشد دارد. علاوه بر اينها، مصرف متناسب شير و ساير لبنيات به ترميم استخوان‌هايي که در معرض پير شدن ناشي از کمبود مواد معدني و پوکي ناشي از آن قرار دارند، کمک مي‌کند.
تشويق کردن دختران جوان به مصرف شير نيز از اهميت بسيار بالايي برخوردار است، به دليل آنکه نتايج مطالعات نشان مي‌دهد که با وجود ‌آنکه دختران نوجوان بيشترين نياز به شير و کلسيم را دارند اما مقدار مصرف اين ماده غذايي از سوي آنها کم است. همچنين فراخوان‌هايي براي ترويج نوشيدن آب و شير به عنوان بهترين نوشيدني براي کودکان و نوجوانان اعمال شده است كه با توجه به نقشي که افزايش مصرف نوشيدني‌هاي شيرين همچون نوشابه‌هاي گازدار بر چاقي اين گروه‌ها دارند بايد جدي گرفته شود. هدف تمامي ‌تلاش‌هاي انجام گرفته، تشويق و ترغيب كودكان و نوجوانان به مصرف مناسب شير و افزايش دريافت ريزمغذي‌هايي بوده است كه از اين طريق در اختيار فرد قرار مي‌گيرد. در همين باره روش‌هاي متعددي براي دست‌يابي به اين هدف پيشنهاد شده است از جمله استفاده از شير‌هاي طعم‌دار.

چرا شير طعم‌دار؟

عادات و رفتار‌هاي تغذيه‌اي مصرف نوشيدني کودکان و نوجوانان، حوزه وسيعي از تحقيقات علمي را دربرگرفته و شواهد خوبي در زمينه پشتيباني از اضافه کردن شير طعم‌دار به رژيم غذايي اين گروه سني وجود دارد. مطالعات قابل توجهي طي 10 سال گذشته روي نوشيدني‌‌ها انجام شده و نتايج حاصل از تحقيقات جديد بر ارتباط همه‌گيري چاقي با افزايش مصرف نوشيدني‌هاي غيرالکلي(عموما گازدار) به‌عنوان بخش مهمي‌از مشكل تاكيد شده است.
تحقيقات انجام شده در دانشگاه ورمونت که در سال 2002 در مجله اتحاديه ديابت آ‌مريکا منتشر شده تاييد مي‌کنند که شير طعم‌دار نوشيدني سالمي براي کودکان و بزرگسالان است. مطالعه ياد شده داده‌هاي حاصل از مطالعه مداوم اتحاديه ديابت ايالات متحده در زمينه مواد غذايي مصرف شده از سوي افراد را براي تعيين نوشيدني معمول مصرفي چهار هزار نفر از کودکان و نوجوانان سنين 5 تا 17 سال مدنظر قرار داده است. نتايج بررسي مزبور نشان داد، کودکاني که شير طعم‌دار مي‌نوشند نسبت به کودکاني که شير طعم‌دار مصرف نمي‌كنند، كمتر از نوشيدني‌هاي غيرالکلي بي‌فايده و آب‌ميوه (آن دسته از آب‌ميوه‌ها که کمتر از 10 درصد آب‌ميوه طبيعي دارند) استفاد مي‌كنند. همچنين کودکاني که شيرشکلات و يا ديگر انواع شيرهاي طعم‌دار را مصرف مي‌کنند، مقدار بيشتري از کلسيم در مقايسه با کودکاني که شير طعم‌دار مصرف نمي‌کنند، دريافت مي‌کنند. قند و يا چربي مصرفي در رژيم غذايي اطفالي که شير طعم‌دار مصرف مي‌کنند، در مقايسه با کودکاني که از شير طعم‌دار استفاده نمي‌کردند، بالاتر نبوده است. جالب است بدانيد كه علاوه بر توليد شيرهاي طعم دار براي كساني كه به دليل طعم خاص شير از خوردن آن سرباز مي‌زنند، ني‌هاي طعم‌داري نيز به بازار آمده‌اند كه وسيله‌اي خواهند بود براي تشويق بچه‌ها به مصرف به اندازه و مورد نياز شير تا به اين ترتيب، دريافت كلسيم به حد كفايت برسد.

شير به جاي نوشابه

تحليلي در زمينه رژيم‌هاي غذايي روي بيش از سه هزار کودک که در نسخه ژانويه 2004 مجله سلامت نوجوان منتشر شده، نشان دهنده تاثير مثبت استفاده از شير و ماست طعم‌دار به جاي نوشابه‌هاي قندي و گازدار بر رژيم غذايي کودکان است. مطالعه ياد شده نشان داد که کودکان در سنين 6 تا 17 سال که بيش از180 تا 240 ميلي‌ليتر محصولات لبني طعم‌دار همچون شير، ماست، بستني و پودينگ در هر روز استفاده مي‌کنند، رژيم غذايي بهتري در مقايسه با آنهايي که به طور منظم از نوشابه‌هاي قندي و گازدار ميوه‌اي استفاده مي‌کنند، دارند. «زماني که نوشابه‌هاي گازدار و ميوه‌اي جايگزين لبنيات در رژيم غذايي مي‌شوند، دريافت مواد غذايي کليدي مورد نياز کودکان براي رشد‌شان دشوار مي‌شود». اين گفته دکتر راشل جانسون، استاد تغذيه در دانشگاه ورمونت و يکي از مولفان مطالعه مزبور است. «تحليل انجام شده از سوي ما نشان مي‌دهد که محصولات لبني طعم‌دار همچون شير و ماست مي‌توانند به عنوان ماده غذايي ارزشمندي در رژيم غذايي کودکان تلقي شوند به دليل ‌آنکه آنها داراي مواد غذايي اساسي بوده و از قند پايين‌تري در مقايسه با نوشابه‌هاي جايگزين آنها برخوردار هستند.»

يک نکته ديگر

اين مطالعه هم‌زمان با آخرين بيانيه تعيين استراتژي آکادمي متخصصان بيماري‌هاي کودکان آمريکا (AAP) انجام شد. در اين بيانيه توصيه شده است که متخصصان سلامت براي محدود کردن فروش نوشابه‌هاي قنددار در مدارس به منظور کمک به جلوگيري از برخي از مشکلات سلامت مرتبط با بسياري از نوشابه‌هاي گازدار و قنددار تلاش کنند. در سال 2002 شوراي مواد لبني ملي ايالات متحده پيشينه مفصلي درباره مواد غذايي براي متخصصان امور سلامت با عنوان «شير طعم‌دار در يک نگاه» منتشر کرد که به بررسي تفصيلي برخي از روايات موجود در ارتباط با شير طعم‌دار و سلامت اختصاص داشت. توجهات مربوط به پوسيدگي‌هاي دنداني، اختلالات رفتاري، چاقي، ديابت، تاثيرات طعم‌دهي بر جذب کلسيم و تاثيرات کافئين موجود در شير با طعم شکلات و قهوه بر کودکان تماما به صورتي علمي رد شد. بنابراين تهيه و استفاده از روش‌هاي گوناگوني كه بتواند با كنترل ميزان قند و انر‍ژي طعم‌هاي قابل قبولي توليد كند كه ذايقه كودكان، آنها را بپذيرد، مي‌تواند با ترغيب كودكان و نوجوانان به مصرف روزانه شير نقش موثري در حفظ سلامت كودكان‌مان داشته باشد.
شير از جمله لبنياتي است كه مصرف آن در رژيم غذايي روزانه، به‌خصوص در سنين كودكي و نوجواني، توصيه مي‌شود. اين غذاي كامل قابل جذب‌ترين منبع کلسيم در سبد غذايي به حساب مي‌آيد و ديگر مواد مغذي‌اش به رشد مناسب كودكان و نوجوانان كمك فراواني مي‌كند. بر اساس بررسي‌هاي صورت‌گرفته در انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي ايران، بيش از 90 درصد مردم ما با كمبود دريافت كلسيم و 65 درصد با كمبود دريافت ريبوفلاوين مواجه هستند. بنابراين، به منظور مقابله با اين كمبود‌ها علاوه بر سياست‌گذاري براي تسهيل دسترسي مردم به شير و لبنيات، آموزش و فرهنگ‌سازي مصرف‌شان نيز اهميت دارد.
منبع: http://www.salamatiran.com
/س